راهنمای خرید دیسک و صفحه خودرو

تعریف دیسک و صفحه

این قطعه که از مهمترین اجزای مصرفی یک خودرو به شمار می آید وسیله ای است که شرایط انتقال نیرو از موتور به چرخ ها را به واسطه جعبه دنده یا گیربکس فراهم می کند و این امر سبب می شود تا خودرو قادر به حرکت و پیمایش مسیری باشد. همچنین سلامت این قطعه می تواند در شتاب گیری و سرعت خودرو بسیار تأثیرگذار واقع شود. لازم به ذکر است که این قطعه در خودروهایی که دارای گیربکس دستی هستند بسیار کاربرد دارد و در خودروهای با گیربکس خودکار فاقد چنین قطعه ای می باشند.

اجزا دیسک و صفحه

دیسک و صفحه به طور کلی از اجزایی به نام های دیسک کلاچ، خورشیدی، بلبرینگ کلاچ و در نهایت صفحه کلاچ تشکیل شده اند که در ادامه به شرح جداگانه هر قطعه نیز خواهیم پرداخت.

دیسک کلاچ: این قطعه در مجموعه دیسک و صفحه به صورتی طراحی و ساخته شده است که صفحه کلاچ بر روی آن قرار می گیرد و با آ به طور مستقیم در تماس می باشد و در طول حرکت خودرو صفحه کلاچ بر روی این صفحه در حال چرخش است.

خورشیدی: این قطعه به صورتی ساخته شده است که دارای دندانه های می باشد که همانند فنر دارای قابلیت ارتجاعی هستند. کیفیت ارتجاعی این دندانه ها بر نرمی کلاچ تأثیری مستقیم دارد و با توجه به این نکته لازم است تا مالکان خودرو در هنگام خرید دیسک و صفحه به کیفیت این قطعه نیز توجه ویژه ای داشته باشند.

بلبرینگ کلاچ: این قطعه نیز به شکلی طراحی شده است که در قسمت دوشاخه گیربکس واقع می شود و در صورتی که راننده کلاچ را فشار دهد به داخل شفت گیربکس حرکت کرده و به چرخش درمی آید. همچنین در صورتی که این قطعه معیوب شود در هنگام فشردن کلاچ صداهایی مانند خرخر به گوش خواهد رسید. در صورتی که این قطعه در زمان مناسب تعویض نشود ممکن است دچار شکستگی شده و همین امر منجر به جا نرفتن دنده ها شده و در نهایت می تواند صدماتی را نیز به دیسک و صفحه وارد آورد.

صفحه کلاچ: این قطعه نیز معمولاً بر روی دیسک کلاچ قرار می گیرد. صفحه کلاچ خود به صورتی ساخته شده است که بر روی آن مقداری لنت تعبیه شده اند و در صورتی که این لنت ها کاملاً ساییده و تمام شوند، خودرو به صورت مناسب شتاب نخواهد گرفت. همچنین بر روی این قطعه تعدادی فنر نیز به چشم می خورد و در برخی از صفحه کلاچ ها این فنرها به صورت دوبل بوده که در اصطلاح به آنها پری دمپر نیز گفته می شود. لازم به ذکر است در صورتی که این فنرها به مرور ضعیف شوند و یا بشکنند دنده ها به خوبی جا نمی روند.

علائم تضعیف دیسک و صفحه

برای تشخیص ضعیف شدن دیسک و صفحه کلاچ راه ها و روش ها متنوعی وجود دارند که با استفاده از آنها به راحتی می توان این امر را تشخیص داد. عموماً یکی از علائم رایج و مهمی که نشان می دهد دیسک و صفحه کلاچ ضعیف شده اند، ارزش بیش از حد خودرو در هنگام گرفتن نیم کلاچ می باشد. همچنین در صورتی که پس از رها کردن پدال کلاچ، پدال با سرعت بیشتری به سمت راننده برگردد و همچنین مقداری نیز سفت به نظر رسد از علائم ضعیف شدن دیسک و صفحه کلاچ می باشد. از دیگر راه هایی که کمک می کند تا دیسک و صفحه کلاچ خودرو را بررسی نمائید، قراردادن خودرو در دنده دو بوده و پدال کلاچ را نیز به راحتی رها کنید. در این آزمایش اگر خودرو خاموش شود می توان دریافت که دیسک و صفحه کلاچ آن همچنان سالم است و می توان از آن استفاده نمود. اما در صورتی که خودرو خاموش نشود و به حرکت درآید متوجه خواهیم شد که دیسک و صفحه کلاج آن مستهلک شده و لازم است که تعویض شود و از نشانه های پایان عمر آن می باشد. از دیگر نشانه های پایان عمر دیسک و صفحه کلاچ می توان به افزایش نیافتن سرعت خودرو متناسب با دور موتور اشاره نمود. در چنین مواقعی هنگامی که راننده پدال گاز را فشار می دهد دور مووتور خودرو افزایش می یابد و اما به همان نسبت خودرو شتاب مناسب را پیدا نمی کند. در برخی از موارد نیز دنده ها به خوبی جا نمی روند و در هنگام رها کردن پدال کلاچ خودرو دچار لرزش می شود.

زمان تعویض دیسک  صفحه

دیسک و صفحه یکی از قطعات مصرفی خودروهای دنده دستی می باشد و لازم است تا در زمان مناسب نسبت به تعویض آن اقدام گردد. این قطعه به گونه ای می باشد که زمان چندان دقیقی برای تعویض آن وجود ندارد و بسیار به نحوه رانندگی رانندگان وابسته می باشد. به همین منظور برای یافتن زمان مناسب جهت تعویض این قطعه لازم است تا مورد بررسی قرار گیرد و در صورت مشاهده علائم ضعیف شدگی لازم است تا تعویض گردد. امروزه در فروشگاه های لوازمات یدکی خودروها برندهای متنوعی از دیسک و صفحه کلاچ وجود دارند و رانندگان باید مطابق با نوع مصرف و رانندگی خود اقدام به تهیه جنسی مناسب نمایند. رانندگانی که در شهرهای پر ترافیک تردد دارند لازم است در هر 40.000 کبلومتر اقدام به تعویض دیسک  و صفحه کلاچ خود نمایند. همچنین رانندگانی که در شهرهای خلوت تردد دارند می توانند در هر 80.000 کیلومتر اقدام به تعویض دیسک و صفحه کلاچ خود نمایند. همچنین لازم به ذکر است که برخی افراد بر اساس باوری غلط تصور می کنند که روغن گیربکس از عمری بسیار طولانی برخوردار است. با توجه به اشتباه بودن این تصور لازم است تا رانندگان در هنگام تعویض دیسک و صفحه کلاچ خودرو، روغن گیربکس آن را نیز تعویض نمایند.

انواع صفحه کلاچ

صفحه کلاچ تک فنر (معمولی): این نوع از صفحه کلاچ ها به شکلی ساخته شده اند که ابتدایی ترین نوع از صفحه کلاچ های موجود برای خودروهای با دنده دستی می باشند. در ساخت این صفحه کلاچ ها از تک فنر استفاده شده است و عموماً عمری بسیار کوتاه دارند و در اغلب موارد نیز توسط کارشناسان توصیه نمی شوند.

صفحه کلاچ پری دمپر: این صفحه کلاچ ها که به تازگی ساخته شده اند و مورد استفاده قرار می گیرند از فنرهایی برخوردار هستند که به صورت دوبل ساخته شده اند. صفحه کلاچ های پری دمپر عموماً از قدرت بسیار مطلوبی برخوردار بوده و دارای عمری طولانی نیز می باشند. این ویژگی ها سبب شده است تا این نوع از صفحه کلاچ ها گزینه های مناسب تری به شمار آیند.

صفحه کلاچ سرامیکی: این نوع از صفحه کلاچ ها نیز به گونه ای ساخته شده اند که دارای لنت هایی از جنس سرامیک می باشد. استفاده از لنت های سرامیکی در این نوع از صفحه کلاچ ها موجب می شود تا در سرعت های بسیار زیاد داغ نشوند و همین ویژگی سبب شده است تا عموماً در خودروهای مخصوص مسابقه از آنها استفاده گردد.

صفحه کلاچ دارای آزبست: در ساخت این نوع از صفحه کلاچ ها از آزبست استفاده شده است که شتاب بسیار بالایی دارند و به راحتی دچار سوختگی نمی شوند. آزبست استفاده شده در ساخت این دسته از صفحه کلاچ ها سمی و سرطان زا می باشد و برای محیط زیست نیز مناسب نیست و همین امر سبب شده است که امروزه از این دست صفحه کلاچ ها استفاده نگردد و در بازار نیز موجود نمی باشند.

برندهای معتبر دیسک و صفحه کلاچ

در بازار کشور ما دیسک و صفحه کلاچ خودرو از برندهای بسیار متنوعی وجود دارد که در ادامه به معرفی برخی از آنها خواهیم پرداخت.

دیسک و صفحه کلاچ والئو (Valeo): والئو یک شرکت فرانسوی است که در زمینه تولید قطعات یدکی خودرو فعالیت بسیار گسترده ای دارد و قطعات یدکی بسیار با کیفیتی را روانه بازارهای جهانی می کند. این برند در کشور ما نیز از طرفداران بسیار زیادی برخوردار است.

دیسک و صفحه کلاچ دایکن (EXEDY): شرکت دایکن نیز یکی از برندهای ژاپنی می باشد که در زمینه تولید قطعات یدکی خودرو فعال می باشد. محصولات تولید شده توسط این برند نیز از کیفیت مطلوبی برخوردار هستند و این شرکت قطعات خود را به بازارهای جهانی از جمله ایران نیز صادر می کند.

دیسک و صفحه کلاچ سیکو (Seco): برند سیکو نیز یکی از زیرمجموعه های شرکت سئوجین بوده که در کشور کره جنوبی اقدام به تولید قطعات یدکی خودرو می کند. این شرکت دیسک و صفحه کلاچ تولیدی خود را با نام سیکو روانه بازار جهانی کرده است. دیسک و صفحه تولید شده توسط این برند دارای طول عمری در حدود 50.000 تا 60.000 کیلومتر می باشد.

دیسک و صفحه کلاچ لوک (LUK): لوک یک شرکت آلمانی می باشد که یکی در زمینه تولید قطعات یدکی خودرو فعالیت دارد. قطعات یدکی تولید شده توسط این برند آلمانی از کیفیت بسیار بالایی برخوردار هستند. دیسک و صفحه تولید شده توسط این برند دارای طول عمری در حدود 60.000 تا 70.000 کیلومتر می باشند که نشان از کیفیت بالای آنها دارد.

نکات لازم جهت خرید دیسک و صفحه کلاچ

یکی از مهمترین نکاتی که در هنگان خرید دیسک و صفحه کلاچ مورد توجه مالکان خودروها قرار می گیرد، قیمت آن است. دیسک و صفحه کلاچ های موجود در بازار از برندهای متنوعی بوده و دارای کیفیت ساخت متفاوتی می باشند و همین امر سبب تنوع قیمت آنها نیز شده است. نکته ای دیگر که در هنگام خرید دارای اهمیت می باشد نیز مقدار نرمی کلاچ می باشد که رابطه مستقیمی با کیفیت دیسک و صفحه خریداری شده دارد و می توان گفت که دیسک و صفحه های پری دمپر در مقایسه با سایرین از نرمی مطلوبی برخوردار هستند. در هنگام خرید لازم است به کیفیت فنر مورد استفاده در ساخت صفحه کلاچ نیز دقت شود. اغلب کارشناسان توصیه می کنند که دیسک و صفحه کلاچی خریداری نمائید که فنر آنها از قدرت مناسبی برخوردار هستند و در این میان به صفحه کلاچ های پری دمپر اشاره می نمایند. از دیگر قطعاتی که در دیسک و صفحه لازم است به آن توجه شود کیفیت بلبرینگ کلاچ می باشد. در صورتی که این قطعه از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشد در گذر زمان دچار آسیب شده و برای تعویض آن نیز مجدد مجبور به صرف هزینه خواهید شد. لازم به ذکر است که در هنگام خرید باید به لیبل بسته بندی محصول نیز توجه شود و از پلمپ بودن آن نیز اطمینان حاصل نمائید. همچنین بهتر است تا دیسک و صفحه تولید شده توسط برندهای معتبر را خریداری نمائید تا از کیفیت آن اطمینان داشته باشید.

نکاتی جهت استفاده صحیح از دیسک و صفحه

یکی از نکاتی که در هنگام رانندگی لازم است تا رانندگان برای حفاظت از دیسک و صفحه خودروی خود آن را رعایت نمایند، قرار ندادن پای خود بر روی کلاچ در هنگام حرکت خودرو می باشد و بهتر است پس از رها کردن کلاچ پای خود را در قسمت سمت چپ پدال کلاچ قرار دهید. از فشار آوردن به خودرو و حرکات ناگهانی بپرهیزید و کلاچ را زودتر یا دیرتر رها نکنید. همچنین قبل از روشن کردن خودرو توجه داشته باشید که خودرو در حالت خلاص قرار داشته باشد و سپس اقدام به زدن استارت نمائید. از گرفتن نیم کلاچ برای مدتی طولانی خوداری کرد و در چنین شرایطی بهتر است تا خودرو را خلاص نمائید. از دیگر نکاتی که لازم است به آن توجه شود، فشار ندادن پدال گاز در هنگام گرفتن پدال کلاچ می باشد و بهتر است پس از تعویض دنده به صورت کامل اقدام به گاز دادن نمائید.

تشخیص دیسک و صفحه اصلی در برابر تقلی

یکی از نکاتی که در هنگام تهیه دیسک و صفحه لازم است به آن توجه شود، کشور سازنده آن می باشد. مثلاً دیسک و صفحه هایی که تحت برند Valeo می باشند محصول کشور فرانسه هستند. البته باید توجه داشت که این قطعه با برند Valeo در ترکیه نیز تولید می شود که از این نوع در بازار کشور ما بسیار فراوان یافت می گردد. همچنین برخی از دیسک و صفحه ها نیز تحت برند PHC Valeo بوده که در کشور کره ساخته می شوند که بسته بندی آنها از رنگ آبی برخوردار است. از این دیسک و صفحه نیز نمونه های تقلبی در بازار وجود دارند. دیسک و صفحه های برند لوک نیز به صورت انحصاری در کشور آلمان تولید می شوند و همین امر سبب شده است تا از نمونه های تقلبی کمتری برخوردار باشند. برند عظام نیز که یک برند چینی می باشد و تحت عنوان تولید داخلی و با برندی ایرانی در بازار وجود دارد. دیسک و صفحه های تولید شده توسط برند Seco نیز در اغلب موارد برای خودروهای تولید شده توسط شرکت سایپا مورد استفاده قرار می گیرند. لازم به ذکر است که دیسک و صفحه های چینی عظام نیز از طول عمری در حدود 40.000 کیلومتر برخوردار هستند که همین امر نشان از کیفیت نه چندان خوب آنها دارد.