پیدایش فیجت اسپینر
در ماه بهار از سال 2017 میلادی، اولین سری از فیجت اسپینرها تولید و به بازار عرضه شدند. البته هنوز مبدأ ایجاد آنها بهشکل مشخص معلوم نیست ولی آنچه که روشن است، مبدل شدن آنها به گجتی شگفتانگیز و محبوب میان تمام اشخاص میباشد. تا قبل از زمان ارائهی اولین سری از این دستگاهها، با جستجوی نامشان در جستجوگری مثل گوگل، هیچ مطلب مرتبطی پیدا نمیشد.
امکان دارد که کاربر، در صورت زیادهروی در بهکارگیری فیجت اسپینر، به آن اعتیاد پیدا کند. آموزگاران زیادی در سرتاسر جهان، پس از فرستادن پستهایی در شبکههای مجازی، ناامیدی خود را از دانشآموزانی که بهصورت پیدرپی در رابطه با این گجتها توییت میکردند، اعلام نمودند. دوستداران استفاده از این وسیله آنقدری جلو رفتند که در reddit (ردیت) یک انجمن بهخصوص برای خودشان دارند. برای مثال میتوان به توییت یک آموزگار اسپانیایی اشاره نمود که این وسیله را دستگاهی آزاردهنده و چرخان خطاب کرده و گفته که جایش در کشوی میز است (یعنی نباید از آن استفاده شود). موضوع جذابتر، هشتگهایی است که او در زیر متن اضافه کرده بود؛ هشتگهایی مانند fidgetspinner# و یا هشتگی مثل teacherprobs# که نمایانگر تبدیل شدن تدریجی این گجت به دردسری بزرگ برای آموزگاران است.
مشخصهها و مزایای خریداری اسپینر و اثر آن بر تمرکز
خریداری اسپینر در این روزها و در سرتاسر جهان و همچنین کشور ایران، از خریدهای خیلی محبوب بهشمار میرود. این گجتها تنها در مدت چند ماه، مسیر صدساله را پیمودند و بهسرعت به دوستداشتنیترین اسباببازی سال تبدیل شدند. در روزهای نخست ارائهی این وسیله، کمتر فردی این مقدار از موفقیت را برای آن متصور بود و حتی بسیاری از اشخاص، خریداری آن را اتلاف هزینه بهحساب میآوردند.
حرکت یکنواخت اسپینر و اثر آن در خالیکردن استرس: این وسیله با حرکات پیدرپی خود باعث خالیشدن انرژی عصبی میگردد. غالباً قرار گرفتن در وضعیتهای هیجانی، اندیشه در رابطه با خاطرات بد و رویارویی با اشخاص جدید و ناشناخته، موجب ایجاد استرس میشود. این استرس بیشتر بهصورت انجام حرکتهای تند و یکنواخت (فیجت) مثل خوردن ناخنها، حرکت دادن پاها، بازیکردن با وسایلی مثل خودکار و یا دیگر علائم، بروز میکند. در این وضعیت، اسپینرها میتوانند وسایلی مفید و راهگشا باشند که با چرخشهای یکنواخت خود موجب خالیشدن انرژی شده و مقدار استرسهای لحظهای و پساز آن ایجاد حرکات اضافی را کم میکنند.
بازیکردن با اسپینر به افزایش تمرکز کاربر در موقعیتهای بحرانی کمک میکند: مهمترین و اساسیترین مزیت بهکارگیری اسپینر، تقویت و بالابردن تمرکز میباشد. چرخشهای پیدرپی بهعلاوهی لرزش بلبرینگها، صدایی پیوسته تولید میکند؛ این ویژگی موجب جلب توجه سیستم عصبی شده و میزان پراکندگیهای ذهنی را کاهش میدهد. اگرچه بهعلت تازهبودن این وسیله، هنوز آزمایشات و مطالعات علمی راجع به آن تکمیل نشده ولی اینگونه بهنظر میرسد که بهکارگیری طولانیمدت اسپینر، بر بازیابی تمرکز، اثرات مثبتی میگذارد. علاوهبراین، بهکارگیری اسپینر در شهرها، به اشخاص در حفظ خونسردی آنها کمک میکند و باعث میشود تا در موقعیتهای دشوار، بتوانند وظایف شهروندیشان را بهتر انجام داده و از بحرانهای زودگذر، با خویشتنداری عبور کنند.
اسپینر به آرامش بصری کمک میکند: اسپینرها بهدلیل حرکتهای قابل پیشبینی و یکنواخت خود، باعث آرامش چشم میشوند. همانگونه که تغییر جهتهای بسیار سریع و ناگهانی و نگاهکردنهای خیلی تند موجب بروز پریشانی و سردرد میگردد، تماشای چرخشهای یکجهت و یکنواخت پرههای اسپینر، نوعی از آرامش دیداری را بهوجود آورده و به ایجاد دوبارهی احساس آرامش در فرد کمک میکند.
عدم نیاز به باتری در اسپینرها: یکی از مزیتهای کلیدی این ابزار، عدم احتیاج به منبع انرژی میباشد. در عصری که عادت داریم کلیهی ابزارهای سرگرمی و بازیها میبایست از آداپتور یا باتری بهره گیرند، اسپینر ساختارشکنی کرده و اثبات نموده که بدون بهکارگیری باتری و منبع انرژی نیز میتوان شاد بود و به بازی پرداخت! مسلماً یکی از علتهای همهگیر شدن اسپینرها، عدم احتیاج آنها به باتری بوده است. با این ویژگی، اشخاص میتوانند آن را در هر زمان و هر مکانی استفاده نمایند؛ تنها کافی است که آن را از جیبشان دربیاورند.
بهدست آوردن تمرکز و توجه بهتر: فیجت اسپینر در عصر حاضر، در ادارات و بیمارستانها برای ایجاد آرامش بیشتر در کارمندان و بیماران مورد استفاده قرار میگیرد؛ غیرممکن است که کارگر یا بیمار بهدلیل شکل و ساخت جذاب آنها، از بهکارگیری این وسیله روی میز خود صرفنظر کند. اسپینر بهشکلی فزاینده، برای بیمارانی که به ADD، ADHD و یا اختلالات تمرکزی مثل اوتیسم مبتلا هستند، در درک موارد و بالابردن تمرکز مفید است. کارگرانی که بهعلت مسائل شخصی یا کار زیاد دچار استرس شدهاند، با بهکارگیری این ابزار میتوانند انرژی منفی خود را به انرژی مولد مبدل کرده و سرخوردگیشان را از میان ببرند.
کمک به غلبه بر عادات: اسپینر قادر است به اشخاصی که سعی دارند بر عادات منفی خود مثل دستکردن در بینی، زدن روی میز، جویدن ناخن، ضربهزدن به قلم و ... غلبه کنند، کمک مینماید. حتی گاهی افراد سیگاری با مشغول بودن دستان خود، میتوانند آسانتر سیگار را ترک کنند. تأثیر آرامشبخش اسپینر، غالباً انرژی خوب و مثبتی به کاربران انتقال داده و بدینترتیب آنان را از اعتیادشان دور خواهد کرد.
تسکیندهنده در افراد بیشفعال: برخی از اشخاص، بیشتر برای نشستن در یک مکان به مدت طولانی، بیقرار هستند که این مورد در بیماران اوتیسمی بیشتر دیده میشود. این افراد به احساس حرکت نیاز دارند؛ بنابراین با در دستگرفتن اسپینرهای در حال چرخش، حس تحرک به آنها انتقال یافته و میزان اضطرابشان را کاهش و تمرکز آنان را افزایش میدهد.
برای خریداری اسپینر، به چه نکاتی میبایست توجه کرد؟ هماکنون فیجت اسپینرهای موجود در بازار توسط تولیدکنندگان متفاوتی عرضه شده و در دسترس میباشند. انتخاب یکی از میان این همه، کار مشکلی بوده و به مشخصههای اساسی طراحی آنها مثل دوام، قیمت، سرعت، وزن، چرخش، جنس بلبرینگ و ... وابسته است.
انواع اسپینر
این وسایل از مواد گوناگون و متنوعی تولید شدهاند؛ جنس هر کدام از دو بخش بلبرینگ و چرخنده، معایب و مزایای خود را دارا است. قیمت این اسپینرها نیز متناسب با ویژگیهایشان متفاوت میباشد. اسپینرهای باریک از مواد گوناگونی مثل برنج، فولاد، تیتانیوم، چوب و مس تولید شده و یا حتی توسط چاپ سهبعدی ساخته میشوند. در ادامه، به بررسی تقسیمبندی این گجتها مطابق با نوع مواد بهکار رفته در آنها اشاره میشود:
-
کیفیت عالی: اسپینرهایی که از مس، تیتانیوم، فولاد یا برنج تولید شدهاند در این دستهبندی قرار میگیرند. اسپینرهای این دسته، به دلایل گوناگونی، عالی میباشند. یکی از این دلایل، فوقالعاده بیصدا بودن آنهاست؛ یعنی کاربر قادر است در هر مکانی بدون هیچ آزاری به دیگران (و صدای مزاحم)، با آنها بازی کند. دلیل دیگر اینکه وزنههای این اسپینرها کاملاً متعادل و متوازن بوده و موجب میشود که طولانیتر و هموارتر بچرخند. این مدل از اسپینرها، بیشترین قیمت را در بازار دارند.
-
کیفیت خوب: در این دسته، اسپینرهای تولید شده از چوب قرار میگیرند؛ چراکه جنسشان دیدگاه درجه یک و حرفهای بودن آن را القا مینماید و بدینترتیب برای استفاده در ادارات و روی میز اداری مناسب هستند. بهعلاوه، خیلی سبک بوده و نقلوانتقالشان ساده است. بهعلت سبکتر بودن این اسپینرها نسبت به جنس فلزی آن، زمان چرخش آنها نیز طولانیتر میباشد.
-
کیفیت ارزان: اسپینرهایی که بهشکل 3بعدی چاپ میشوند در این بخش قرار دارند؛ چراکه بهشکل کلاسیک تولید شدهاند و ارزان هستند. آنها به نسبت بیشتر انواع ارائهشده در بازار، کمترین قیمت را دارند. این نوع از اسپینرها مستحکم نبوده و ممکن است بشکنند. همچنین در مقایسه با دیگر انواع اسپینر، اندکی صدا دارند، ولی امتحان کردنشان پیش از خریداری یک اسپینر گرانتر، تجربهی جالبی خواهد بود. تنوع فیجت اسپینرها در بازار زیاد است و میبایست در آغاز، مناسبترین نوع آن را خریداری و امتحان کنید.
دستهبندی انواع اسپینرها بر اساس پرههایشان
-
اسپینرهای دارای دو پره: این مدل، جمعوجورترین و سادهترین نوع فیجت اسپینر میباشد. این اسپینرها از هر نوع مادهای حتی پلاستیک نیز تولید میشوند. در آنها، 3 بلبرینگ موجود بوده که بلبرینگ اصلی بهمنظور نگهداری ابزار در مرکز آن قرار گرفته است.
-
اسپینرهای دارای سه پره: این نوع از اسپینر در مقایسه با مدل دوپرهای، چندین مزیت دارد. یکی اینکه برای درمان مناسبتر بوده و حتی گاهی موجب غلبه بر بیماریهای خطرناک و پرهزینه شده است. دیگر اینکه انعطافپذیر میباشد و موجب مطلوبیت بیشتر این مدل نزد کاربر میگردد.
-
اسپینرهای دارای چهار پره: این نوع از اسپینرها ورژن اصلاحشدهی اسپینرهای سهپره هستند که انعطافپذیری و بلبرینگ بیشتری داشته و غالباً برای بیماران با بالاترین میزان اضطراب مورد استفاده قرار میگیرند.
-
اسپینرهای دستساز: این مدلها دستساز (DIY) و سفارشی هستند که میتوانند هر تعداد پرهای داشته باشند و بیشتر، افرادی از آنها استفاده میکنند که بهدنبال برند یا اسپینر لوکس نیستند.
شیوهی کارکردن با فیجت اسپینر
شاید بدیهیترین و آسانترین کار برای بهکارگیری اسپینر، قرار دادن آن میان انگشتان اشاره و شست و چرخاندن پرههایش بهوسیلهی انگشت کوچک (یا انگشت وسط) باشد. روش دیگر برای استفاده از آن، قرار دادن فیجت اسپینر روی یک میز صاف میباشد؛ تنها کافی است که کاربر انگشت اشارهاش را روی مرکز اسپینر گذاشته و بعد پرههایش را بچرخاند تا بتواند تقریباً 2 دقیقه از این چرخش لذت ببرد. چرخش اسپینر حس مطلوبی را به مغز کاربر مخابره خواهد کرد. وقتی که این وسیله میان انگشتهای شما بچرخد و زاویهی آن را نیز تغییر دهید، باز هم احساس خوبی خواهید داشت. حتی اگر استرس شما خیلی زیاد باشد میتوانید بهجای اسپینر از پرههای پنکه استفاده نمایید و بعد آنها را دوباره در جای خود قرار دهید.
توجه به جزئیات ضروری
نیاز حقیقی: اگر هدفتان از بهکارگیری اسپینر، افزایش تمرکز کودکان کوچک، کارکنان و یا دانشآموزان باشد، بهتر است از اسپینری نرم و صاف و غیر دوپره استفاده نمایید. ولی اگر هدفتان رویارویی با یک بیماری مثل ADD، اوتیسم و یا ترک سیگار میباشد، بهتر است که از اسپینری سریعتر، با مدت زمان چرخش بیشتر و همچنین با کیفیت بالاتر استفاده کنید.
جنس مواد اولیه: مواد بهکار رفته در بلبرینگ و پره نقش مهمی در استحکام آن دارند. برای مثال بهکارگیری سرامیک نیترید سیلیکونی در بلبرینگ یک اسپینر، دوام فولاد را بالا میبرد؛ همچنین بهکارگیری آلومینیوم سبک و یا قاب پلاستیکی ABS نیز ماندگاری و دوام ابزار را بالا میبرند.
بلبرینگ: مدل ABEC-11، بهترین مدل بلبرینگ موجود در بازار است. این نوع بلبرینگ، در لحظهی چرخیدن مقاومت نموده و بهعلاوه اصطکاک کمتر نیز تولید میکند. بدینترتیب، اسپینرهای فلزی در اندازه، شکل و قیمتهای متفاوتی تولید و عرضه شدهاند. علیرغم تمام این موارد، این اسپینرها برای کلیهی اشخاص در زمینههای متفاوت سودمند هستند. کودکان به این وسایل، حتی در ویترین مغازه نیز علاقهمند میباشند؛ چراکه مشابه ماشین یا UFO بوده و موجب جلب توجه و کنجکاوی آنان میشوند.
قیمت فیجت اسپینرها
قیمت این وسایل پرطرفدار به عوامل گوناگونی نظیر نوع، جنس و شرکت سازنده آنها بستگی دارد. قیمت این وسایل در کشور ایران، میان 20000 تا 150000 تومان است. اسپینرهایی که قیمتشان از 100000 تومان بیشتر است، علاوهبر داشتن شکل ظاهری ویژه، غالباً تعداد پرههای بیشتری نیز دارند و توسط بعضی از وسایل تزئینی، زیباتر گشتهاند. تنوع اسپینرها باورکردنی نیست، بهگونهای که بیشتر صدها نوع از آنها در بازار موجود است.