فرش و فرش بافي همواره بيانگر عشق و علاقه ايرانيان به هنر و زيبايي بوده است. فرش يکي از صنايع دستي ايراني است و فرش ايراني در سراسر جهان مشهور است. پوشش مناسب براي کف اتاق ها يکي از اصلي ترين مواردي است که در هر خانه بايد به آن توجه شود. فرش ها علاوه بر نقش مهمي که در دکوراسيون خانه شما ايفا مي کنند ، در راحتي پا هاي شما در هنگام راه رفتن در خانه نيز موثرند. انتخاب يک فرش مناسب و پهن کردن آن در خانه مي تواند آرامش و راحتي را از پاها به کل بدن انتقال بدهد. اگر از آن دسته افرادي هستيد که خانه را مکاني براي استراحت و آرامش خود انتخاب مي کند، بهتراست فرش خانه خود را با دقت کافي انتخاب کنيد تا آرامش را به خود و زيبايي را به دکوراسيون خانه خود هديه کنيد. فرش ها به طور کامل در دو دسته عمده در بازار موجود هستند. فرش هاي دست بافت ( سنتي ) و فرش هاي ماشيني. فرش ماشيني همانطور که از نامش پيداست، فرشي است که بر خلاف فرش دستباف، از ماشين آلات صنعتي براي بافتن آن استفاده مي شود و انسان در بافتن آن نقش زيادي ندارد. در اين مقاله قصد داريم راهنمای خريد فرش ماشيني را به شما ارائه کنيم. چنانچه قصد خريد فرش ماشيني براي خانه خود را داريد ، تا پايان اين مقاله با ما همراه باشيد.
نکات مهم در انتخاب فرش ماشینی
انواع فرش های ماشينی
نخ های پرز ( خاب) براي بافت گرههاي رنگ استفاده مي شوند و به دور نخ پود به صورت گره و يا به شكل U قرار مي گيرد. مهم ترين عامل درتعيين کيفيت و عمر فرش نخ پرز است. در ادامه به بررسي انواع فرش ها از نظر جنس نخ خاب يا پرز مي پردازيم.
1- فرش ماشينی پشم : اين نوع فرش همانطور که از نامشان پيداست به طور عمده از پشم بافته مي شوند. فرش ماشيني پشم به دليل ويژگيهاي ساختاري ، از انواع ديگرنرم تر است و کمتر بر اثر فشار و رفت و آمد تغيير حالت ميدهند. فرش ماشيني پشم عمر بيشتري نسبت به فرش هاي بافته شده از الياف مصنوعي دارد. فرش پشم در هواي سرد و گرم عايق خوبي براي کف منزل به شمار مي رود و مدت طولاني مي تواند براي شما کار کند. پشم طبيعي به دليل ويژگيهاي خاص خود، در سرما گرم و در گرما خنک است ، در حالي که الياف مصنوعي از اين ويژگي برخوردار نيستند. اما فرش ماشيني پشمي معايبي نيز دارد. فرش پشمي به دليل گران تر بودن مواد اوليه، قيمت بيشتري نسبت به فرشهاي بافته شده با الياف مصنوعي دارد. يکي ديگر از معايب فرش ماشيني پشمي، ايجاد حساسيت براي برخي افراد است. چنانچه نسبت به پشم حساسيت داريد ، خريد فرش ماشيني با جنس پشم براي شما مشکل ايجاد مي کند.
2- فرش ماشيني آکريليک :الياف اکريليک نوع ديگري از الياف هستند که در بافتن فرش از آن ها استفاده مي شود. الياف مصنوعي اکريليک به دليل شباهت زياد به الياف طبيعي پشم و همچنين کيفيت بالا و قيمت مناسب تر نسبت به پشم از ابتداي دهه 60 به عنوان ماده اوليه توليد فرشهاي ماشيني مورد استفاده قرار گرفت. به طور کلي الياف اکريليک از نظر شکل ظاهري و حسي بسيار به الياف پشم نزديک هستند و گاهي تشخيص نوع جنس آنها سخت مي شود.الياف اکريليک نسبت به پشم، رنگ پذيري بهتري دارند و از نظر ظاهر فرش اکريليک زيباتراست. نخ اکريليک در برابر رطوبت مقاومت بيشتري دارد و رطوبت را به خود جذب نمي کند ولي نخ پشم جاذب رطوبت است. درحالي که فرش پشم عايق خوبي در برابر گرما و صدا است ، فرش اکريليک فاقد اين ويژگي هاست.
3- فرش ماشينی پلي استر : فرشبافی های صنعتي براي ايجاد زيبايي و درخشندگي فرشهاي ابريشم دستباف در فرش هاي ماشيني ، از الياف مصنوعي جايگزيني استفاده مي کنند که پلياستر نام دارد و علاوه بر درخشندگي و زيبايي ، قيمت کمتري در مقايسه با اکريليک و پشم دارند. همچنين قابليت رنگ پذيري بهتري نيز دارند. در نتيجه تنوع رنگ و زيبايي فرشهاي بافته شده با الياف پلياستر يا ترکيبهايي از پلياستر و الياف ديگر مانند اکريليک بيشتر است. از مزاياي ديگر فرشهاي پلي استر، حالت پيوسته يا BCF بودن آن هاست که سبب ميشود اين نوع فرش مانند پشم و اکريليک پرزدهي نداشته باشد. از مهمترين معايب فرش هاي پلي استر مي توان به عمر کوتاه تر آن در مقايسه با فرش ماشيني پشم و فرش ماشيني اکريليک اشاره کرد. همچنين الياف پلي استر به دليل لطافت بيشتر، زودتر از ساير فرشها آسيب مي بينند و نباید از آن ها در محلهاي پررفت و آمد و مقابل درهاي ورودی استفاده کرد.
4-فرش ماشيني پلی پروپیلن : پلي پروپيلن يا اولفين يکي ديگر از انواع الياف مصنوعي است که در توليد و بافت فرش ماشيني از آن استفاده مي شود. پلي پروپيلن(PP) اولفين، از ارزان قيمت ترين الياف مصنوعي است و فرش هاي بافته شده از آن نيز قيمت کمتري نسبت به انواع قبل دارند. پلي پروپيلن رنگ پذيري بسيار خوبي دارد به همين دليل هزينه ي رنگآميزي آن کمتر از ساير الياف و تنوع رنگهاي آن نيز بيشتر است. از معايب فرش ماشيني پلي پروپيلن در مقايسه با الياف با کيفيت و گرانقيمت تر مانند اکريليک و پشم مي توان به دوام و عمر کمتر آن اشاره کرد.
5- فرش ماشيني شگي (پرز بلند) : فرش ماشيني شگي يکي از انواع جديد فرش ماشيني است که داراي الياف بلند و با شکل مدرن است که در چند سال اخير محبوبيت زيادي کسب کرده است. اين نوع فرش به دليل نرمي زياد و شکل متفاوت با فرشهاي سنتي در کاربردهايي مانند اتاق کودک و فضاهاي معماري مدرن و دکوراسيون مدرن مورد استفاده قرار مي گيرند. همچنين در رنگ آميزي فرش هاي شگي معمولا از رنگ هاي روشن و شاد و متناسب با فضاهاي مدرن استفاده مي شود ، البته در رنگهاي ساده و سنتي تر هم توليد مي شود. راه رفتن و زندگي روي اين نوع فرشها به دليل لطافت و نرمي منحصر به فرد، دلپذير و جذاب است. از مهم ترين معايب اين نوع فرش ها مي توان به دشوار بودن تميز کردن آن اشاره کرد.
شکل و متراژ فرش ماشینی
شکل و متراژ را مي توان از اصلي ترين مشخصه هاي فرش ها به شمار آورد. به طور کلي فرش ها در شکل هاي مربعي و مستطيلي و گاهي دايره اي بافته مي شوند. اندازه فرش ها معمولا بر حسب متر مربع بيان مي شود. يعني يک فرش 12 متري داراي 12 متر مربع مساحت است. همچنين اين فرش 4 متر طول و 3 متر عرض دارد. حتما بايد اندازه و شکل فرش را متناسب با فضاي خود انتخالب کنيد. لذا پيش از خريد ، اندازه گرفتن مساحت فضا ضروري است.
جنس نخ تار و پود فرش ماشينی
نخ تار فرش : اين نخ به صورت مخلوط پنبه پلي استر ساخته مي شود، كيفيت الياف مصرفي و نوع ريس آن عامل مهمي در دوام و زيبايي فرش است. اين نوع نخ ها بيشتر در فرش هاي اكريليك مصرف ميشود اما در فرش های پلي پروپيلن، نخ تار از همان جنس نخ پرز استفاده مي شود که علت آن ارزانت ر بودن اين نوع نخ هاست.
نخ پود: که در فرشهاي پشمي و اکريليکي 100 درصد پنبه مي باشد.
تراکم و شانه در فرش ماشینی
تراکم و شانه از اصطلاحات پرکاربرد فرش ماشينی است که حتما آن را شنيده ايد. شناخت اين اصطلاحات مي تواند به شناخت فرش ماشيني کمک کند. تراکم در فرش ماشيني همان تراکم طولي فرش ماشيني است. به عبارت ديگر تراکم نيز همانند شانه است با اين تفاوت که شانه مربوط به عرض فرش مي باشد به همين دليل به آن تراکم عرضي نيز گفته مي شود اما تراکم مربوط به طول فرش است که آن را با نام تراکم طولي نيز بيان مي کنند. اما يک تفاوت اساسي وجود دارد و آن اينکه تراکم را در نصفه فرش محاسبه نموده و براي اعلام آن را در عدد 3 ضرب مي کنند تا تراکم اصلي فرش محاسبه شود. يعني وقتي مي گويند تراکم فرش 3000 است یعنی بايد در يک متر طول آن 1000گره وجود داشته باشد تا با محاسبه ضريب 3 اين عدد صحيح باشد. پس اگر شما بخواهيد مي توانيد همين مقدار را در مقياس کمتر محاسبه کنيد. يعني فرش با تراکم 3000 بايد در 10 سانتي متر طول آن 100 گره و يا در 5 سانتي متر طول آن 50 گره وجود داشته باشد. در فرش هاي شانه و تراکم پايين تر براي بدست آوردن تراکم طولي فرش، به خاطر نوع دستگاه بافت فرش تعداد گره هاي طول فرش را ضرب در 2 مي کنيم. کار شما بسيار آسان است و کافيست براي بدست آوردن تراکم فرش 10 درصد و يا حتي 1 درصد اين مقدار را حساب کنيد. مثلا شما وقتي به پشت يک فرش نگاه مي کنيد در يک فرش هفتصد شانه بايد 70 گره در ده سانتي متر و يا 35 گره در 5 سانتي متر وجود داشته باشد. با اين روش ها شما به راحتي به تراکم فرش مورد نظر خود دست پيدا مي کنيد.
شرکت های سازنده فرش ماشینی
شرکت هايي که در زمينه توليد فرش ماشيني فعاليت مي کنند بسيار زيادند. هر کدام از اين شرکت ها کيفيت و طرفداران خاص خود را دارند. برخي از برند هاي مطرح توليد کننده فرش ماشيني عبارتند از : پرشين کلاژ ، سي پرشيا ، دنياي فرش ، راگچري ، نگرا ، سپاهان موکت ، کارآفرين يزد ، باتيک ، نرمين کسا ، رستاک ، فرش مشهد اردهال ، آرتا نقش تاک ، شاهکار شفق تبريز ، فرش هريس ، فرش زمرد مشهد ، فرش آرماني ، ديور ، مثالين ، فرش بزرگمهر ، گالري نور ، فرش فراهان ، اسپادانا ، فرش عرش ، صنايع دست ساز ، فرش خوب ، مرينوس ، آرياس ، آنافرش ، فرش داريوش ، نقش نگار رضوي ، فرش قانع ، پاتريس ، مهتاب پارسيان ، گلک ، آرميتاژ ، فرش پرنا ، مهيار دليجان ، آيکا ، پارسه ، فرش لوتوس ، فرش سيرمان ، چرمي کالا ، محتشم ، انارکارپت ، سهيل ، نگار ايراني چيکا ، ديبا ، پرديس مشهد ، فرش ساوين ، فرش رادين و ....
قيمت فرش ماشینی
قيمت فرش ها به عوامل مختلفي بستگي دارد. از جمله عوامل موثر در قيمت مي توان به نوع فرش ، جنس پرز ، جنس تار و پود ، تراکم و شانه ، شرکت سازنده و ... اشاره کرد.
پيشنهاد مي کنيم پيش از خريد ميزان بودجه خود را مشخص کنيد. همچنين پهتر است قبل از خريد ، مواردي مانند متراژ فرش ، شکل فرش و ... را متناسب با محيط خود تعيين کنيد تا به فرشي مناسب با اتاق مورد نظرتان دست پيدا کنيد.